1/ Phân biệt cận thị và loạn thị theo cơ chế học
| Yếu tố | Cận thị (Myopia) | Loạn thị (Astigmatism) |
|---|---|---|
| Cấu trúc nhãn cầu | Nhãn cầu dài hơn bình thường, hình ảnh hội tụ trước võng mạc | Giác mạc cong không đều, hình ảnh hội tụ tại nhiều tiêu điểm khác nhau |
| Sai lệch ánh sáng | Hội tụ sai trục, ánh sáng bị gom lại quá sớm | Phân tán nhiều trục, ánh sáng không hội tụ thành một điểm rõ ràng |
| Loại sai lệch quang học | Đơn trục (single-axis defocus) | Đa trục (multiple-axis defocus) |
| Biểu hiện thị giác | Mờ khi nhìn xa, cần nheo mắt để nhìn rõ | Hình ảnh méo mó, nhòe, bóng đôi, quầng sáng |
2/ Triệu chứng lâm sàng nhận biết

Mắt loạn thị nhìn cảnh đêm – ánh sáng tán xạ thành quầng và vệt sáng, khiến thị lực ban đêm bị suy giảm rõ rệt.
Cận thị:
- Nhìn xa mờ, phải nheo mắt mới thấy rõ
- Gặp khó khăn khi lái xe, nhất là vào ban đêm
- Đọc gần bình thường, không cần kính khi dùng thiết bị điện tử
Loạn thị:
- Chữ viết bị nhòe hoặc méo khi đọc sách
- Dễ chói mắt, thấy vệt sáng kéo dài quanh nguồn sáng
- Đau đầu, mỏi mắt sau thời gian tập trung
3/ Ai dễ mắc?
- Trẻ em, học sinh: thường bị cận thị do yếu tố di truyền và học tập nhiều ở cự ly gần
- Người trưởng thành: loạn thị có thể xuất hiện dần theo tuổi hoặc sau chấn thương/phẫu thuật
- Người giác mạc mỏng: cần kiểm tra chuyên sâu trước khi phẫu thuật
4/ Các phương pháp điều trị theo chuẩn quốc tế

Trẻ em đeo kính cận – dấu hiệu sớm của tật khúc xạ như cận thị hoặc loạn thị cần được kiểm tra định kỳ để theo dõi tiến triển.
1. Kính điều chỉnh:
- Kính gọng: đơn giản, dễ sử dụng nhưng giới hạn hoạt động thể thao
- Kính áp tròng: thẩm mỹ hơn nhưng dễ gây khô mắt hoặc viêm nếu không vệ sinh kỹ
2. Phẫu thuật khúc xạ:
| Phương pháp | Đối tượng phù hợp | Đặc điểm nổi bật |
|---|---|---|
| LASIK | Giác mạc đủ dày, cận hoặc loạn mức vừa | Cắt vạt giác mạc, chỉnh cong bề mặt, phục hồi nhanh |
| PRK | Giác mạc mỏng, người chơi thể thao | Không tạo vạt, phục hồi lâu hơn |
| Phakic ICL | Cận thị nặng, giác mạc mỏng, không muốn cắt giác mạc | Cấy thấu kính Collamer sau mống mắt, không gây khô mắt, có thể lấy ra nếu cần |
| EVO TICL | Cận kèm loạn thị từ 1.0 – 4.0 D | Chỉnh đồng thời cả hai tật khúc xạ trong một thủ thuật |
| ReLEx SMILE | Cận/loạn mức vừa, giác mạc ổn định | Rạch nhỏ, ít xâm lấn, ít gây khô mắt |
5/ Vì sao không nên nhầm lẫn giữa cận và loạn?
- Sai chẩn đoán dẫn đến đeo kính sai độ hoặc sai trục, khiến thị lực không cải thiện
- Sai lựa chọn phẫu thuật có thể gây biến chứng về đêm, quầng sáng, thị lực kém
- Luôn cần khám mắt chuyên sâu trước khi can thiệp điều trị
6/ Lời khuyên chuyên môn từ TD Eye
- Không tự mua kính online hay đeo kính cũ chưa kiểm tra lại
- Khám mắt bằng thiết bị khúc xạ chuyên sâu trước khi quyết định mổ
- Phakic ICL hoặc EVO TICL phù hợp cho người có giác mạc mỏng, khô mắt, hoặc cận loạn cao
- Được FDA chứng nhận, không gây tổn thương giác mạc, cải thiện thị lực rõ rệt ban đêm







