Co cơ mi – nguyên nhân ít ngờ đến của đau mắt khi nhìn gần lâu
Việc chăm chú nhìn vào màn hình máy tính, điện thoại hay sách trong thời gian dài có thể khiến mắt bạn trở nên mỏi, đau nhức hoặc nhòe hình. Nhiều người tưởng đây là dấu hiệu cận thị tiến triển hoặc khô mắt, nhưng thực tế, đó có thể là do co cơ mi – một phản xạ điều tiết kéo dài không được nghỉ ngơi.

Nữ nhân viên tháo kính, dụi mắt vì căng cơ mi
Không giống như những bệnh lý nhãn khoa phức tạp, co cơ mi là một rối loạn mang tính cơ năng – tức là cơ mi hoạt động quá mức mà không gây tổn thương thực thể. Tuy nhiên, nếu lặp lại thường xuyên và không có biện pháp cải thiện, mắt sẽ nhanh chóng suy yếu khả năng điều tiết, từ đó làm giảm hiệu quả học tập, làm việc hoặc gây nhầm lẫn với tật khúc xạ thật sự.
Cơ mi là gì và hoạt động ra sao?
Cơ mi là nhóm cơ nhỏ bao quanh thủy tinh thể, giúp mắt điều tiết để nhìn gần hoặc xa. Khi bạn liên tục nhìn gần – chẳng hạn như đọc văn bản, làm việc máy tính – cơ mi co lại để thay đổi hình dạng của thủy tinh thể. Nếu không được thư giãn đúng cách, hiện tượng co liên tục này sẽ dẫn đến mỏi, đau hoặc nhìn mờ tạm thời.
Điều thú vị là khi nhắm mắt hoặc nhìn xa, cơ mi sẽ tự động giãn ra. Nhưng nếu bạn giữ ánh nhìn gần quá lâu mà không cho mắt nghỉ, chu kỳ co – giãn này bị gián đoạn, tạo ra cảm giác mỏi sâu, khó chịu mà nhiều người mô tả như “mắt căng cứng”.
Các dấu hiệu thường gặp
- Mắt mờ khi nhìn ra xa sau thời gian nhìn gần lâu
- Đau nhức quanh hốc mắt, nhất là cuối ngày
- Chói sáng hoặc nhạy cảm với ánh đèn
- Khô rát hoặc cảm giác như có dị vật trong mắt
- Cảm thấy khó tập trung khi đọc hoặc nhìn màn hình
- Thỉnh thoảng nhìn đôi, nhìn vật dao động nhẹ dù không có tật khúc xạ
Những thói quen khiến tình trạng nặng hơn
| Thói quen xấu | Tác động đến cơ mi |
|---|---|
| Nhìn màn hình liên tục nhiều giờ | Gây co kéo cơ mi kéo dài, giảm khả năng phục hồi |
| Cầm điện thoại quá gần mắt | Tăng áp lực điều tiết và mỏi cơ mi |
| Làm việc trong môi trường thiếu ánh sáng | Khiến đồng tử giãn rộng, tăng gánh nặng lên cơ mi |
| Không đeo kính hoặc đeo kính sai độ | Bắt cơ mi hoạt động bù trừ nhiều hơn, dễ mệt mỏi |
Cách thư giãn cơ mi và phòng ngừa đau mắt

Thư giãn mắt, ngả lưng nghỉ sau giờ làm việc
Tự chăm sóc tại nhà:
- Thực hiện quy tắc 20-20-20: Cứ sau 20 phút nhìn gần, nên nhìn xa khoảng 6 mét trong 20 giây để cơ mi có thời gian giãn nghỉ.
- Chớp mắt đều và hít thở sâu giúp mắt giữ ẩm, hạn chế khô rát.
- Nhẹ nhàng massage quanh mắt vào sáng sớm và cuối ngày, tập trung vào vùng thái dương và dưới lông mày.
- Có thể dùng thêm nước mắt nhân tạo không chứa chất bảo quản để giữ độ ẩm cho mắt trong môi trường điều hòa hoặc làm việc liên tục.
Điều chỉnh thiết bị và môi trường làm việc:
- Giữ màn hình ngang tầm mắt, cách mắt ít nhất 50–70cm
- Ưu tiên ánh sáng tự nhiên hoặc sử dụng đèn tán quang nhẹ
- Nên sử dụng kính lọc ánh sáng xanh nếu bạn làm việc liên tục với thiết bị điện tử
- Điều chỉnh kích thước chữ và độ tương phản màn hình để mắt không phải gồng điều tiết quá mức
Khi nào nên đi khám chuyên khoa?
Nếu đã áp dụng các cách thư giãn mắt nhưng vẫn thấy đau, nhìn mờ hoặc mỏi mắt kéo dài sau vài ngày, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa. Một số trường hợp có thể cần thực hiện thêm các kiểm tra chuyên sâu như đo khúc xạ, soi đáy mắt hoặc đánh giá áp lực nội nhãn để loại trừ các bệnh lý như loạn thị ẩn, khô mắt mạn tính hay tăng nhãn áp tiềm ẩn.
Giải pháp chuyên sâu từ TD Eye
- Đo và phân tích thị lực bằng hệ thống khúc xạ chính xác cao
- Tư vấn điều tiết thị giác phù hợp với cường độ sử dụng thiết bị điện tử
- Kiểm tra nguy cơ loạn thị, khô mắt hoặc mỏi điều tiết kéo dài
- Hướng dẫn lựa chọn phương pháp điều trị hiện đại như Phakic ICL, SMILE Pro, ReLEx… nếu cần thiết
- Theo dõi tiến trình điều tiết phục hồi, hỗ trợ kế hoạch sử dụng kính và nghỉ ngơi hợp lý






